yahudiliğin sembolü kabul edilebilecek nesnelerden biridir. hanuka'da yakılan şamdan dokuz kolludur adı da hanukiya'dır. yedi kollu şamdan ise menora olarak bilinir. anlamı, tam olarak, "kandillik"tir. masonlarda da olan şamdan. herbiri inanç, umut, şefkat, irade, namus, ihtiyat ve adalet anlamlarını karşılar.