Varlık alemi hakkında yapılan ikili tasniflerden biri: Âlem-i Şehadet ve Âlem-i Gayb
Şehadet âlemi; gördüğümüz ve şahid olduğumuz şu maddi âleme deniliyor. Gayb âlemi ise bizim görüş sahamıza girmeyen bütün varlıklar.
Şehadet ve gayb âlemleri küçük numuneler hâlinde insanda bir araya gelmiş bulunuyor. Beyin, gaybdan değil, ama onda faaliyet gösteren akıl gaybî bir âlet. Keza, kalbin de maddesi şehadet âleminden; fakat taşıdığı iman, sevgi, korku, şefkat, merhamet hep gaybî…
İnip kalkan elimiz şehadet âleminden; kabarıp sakinleşen hissiyat ise gayb âleminden. Midenin hazmı şehadete, aklın kavraması ise gayba ayrı birer misâl.